iyimi boyle bilgi sitesi

Maddenin Halleri ve Isı Alış-verişi

Eğitim 15 Kasım 2017
Maddenin Halleri ve Isı Alış-verişi

Maddelerin katı, sıvı ve gaz olarak sınıflandırılmasının 3 temel nedeni vardır:

  • Tanecikler arası mesafe
  • Taneciklerin hızı
  • Tanecikler arası çekim kuvveti

Yukarıdaki tablodan da anlaşılacağı üzere ;

tanecikler arası bağ; katıdan gaza doğru zayıflarken, gazdan katıya doğru kuvvetlenir.

taneciklerin hızı; katıdan gaza doğru artarken, gazdan katıya doğru azalır.

tanecikler arası mesafe; katıdan gaza doğru artarken, gazdan katıya doğru azalır.

düzensizlik; katıdan gaza doğru artarken, gazdan katıya doğru azalır.

Erime ve Donma Isısı

**Erime sıcaklığındaki 1 gram katı maddeyi tamamen sıvı hale getirmek için gerekli ısıya erime ısısı denir. Erime ısısı, maddeler için ayırt edici bir özelliktir.
m (1 gramdan farklı bir kütle için) kütleli katı bir maddenin erime ısısı Q=m.Le formülü ile hesaplanır.

Q: 1 gramdan farklı bir kütle için verilen ısı – Birimi kalori (cal)

m: kütle – Birimi gram (g)

Le: 1 gram katı madde için Erime Isısı – Birimi cal/g

Örnek: Buz için Le: 80 cal/g olduğuna göre 5 g. buzu eritmek için kaç cal ısı gerekir?

Q=m.Le

Q=5.80 = 400 cal

**Donma sıcaklığındaki 1 gram sıvı maddeyi tamamen katı hale getirmek için gerekli ısıya donma ısısı denir.
Donma ısısı, maddeler için ayırt edici bir özelliktir.
m (1 gramdan farklı bir kütle için) kütleli sıvı bir maddenin donma ısısı Q=m.Ld formülü ile hesaplanır.

Q: 1 gramdan farklı bir kütle için maddenin dışarıya verdiği ısı – Birimi kalori (cal)

m: kütle – Birimi gram (g)

Ld: 1 gram sıvı madde için Donma Isısı – Birimi cal/g

Not: Aynı maddenin donma ısısı ve erime ısısı birbirine eşit niceliktedir.

Buz için erime ısısı Le: 80 cal/g iken

Su için donma ısısı Ld: 80 cal/g ‘dır.

Not: Bir saf sıvıda başka bir madde çözündüğünde sıvının donma sıcaklığı düşer. Bu nedenle kışın yapılan tuzlama işlemiyle donmaktası düşürülmüş olur ve yolların buzlanması önlenir.

Buharlaşma ve Kaynama Isısı

**Kaynama sıcaklığındaki 1 gram sıvı maddeyi tamamen gaz hale getirmek için sıvıya verilmesi gereken ısıya buharlaşma ısısı denir.
Buharlaşma ısısı, maddeler için ayırt edici bir özelliktir.
m (1 gramdan farklı bir kütle için) kütleli sıvı bir maddenin buharlaşma ısısı Q=m.Lb formülü ile hesaplanır.

Q: 1 gramdan farklı bir kütle için verilen ısı – Birimi kalori (cal)

m: kütle – Birimi gram (g)

Lb: 1 gram sıvı madde için Buharlaşma Isısı – Birimi cal/g

**Yoğuşma sıcaklığındaki 1 gram gaz maddeyi tamamen sıvı hale getirmek için gaz maddenin dışarıya vermesi gereken ısıya yoğuşma ısısı denir.
Yoğuşma ısısı, maddeler için ayırt edici bir özelliktir.
m (1 gramdan farklı bir kütle için) kütleli gaz bir maddenin yoğuşma ısısı Q=m.Ly formülü ile hesaplanır.

Q: 1 gramdan farklı bir kütle için maddenin dışarı verdiği ısı – Birimi kalori (cal)

m: kütle – Birimi gram (g)

Lb: 1 gram sıvı madde için Buharlaşma Isısı – Birimi cal/g

Not 1: Aynı maddenin buharlaşma ve yoğuşma ısısı birbirine eşit niceliktedir.

Su için Lb: 540 cal/g

Su buharı için Ly: 540 cal/g

Not 2: Bir saf sıvıda başka bir madde çözündüğünde sıvının kaynama sıcaklığı yükselir.

Not 3: Deniz seviyesinden yükseklere çıktıkça sıvının kaynama noktası düşer. Bunun sebebebi açık hava basıncının (Po’ın) azalmasıdır. Bu sebeple kaynama süresi de kısalır.

Not 4: Bir kabın ağzı kapalı iken sıvı daha kısa sürede kaynar. Örneğin; düdüklü tencerede yemeğin daha kısa sürede pişmesi.

Yorumlar

Henüz hiç yorum yapılmamış.