Kefir Nedir?

Kefir, Kafkasya kökenli olduğu bilinen probiyotik bir süt ürünüdür. Yüzlerce yıllık geçmişe sahip olan kefir, Kafkasyalıların sağlıklı ve uzun yaşamlarının sırrıdır. Kefir, sütün mayalanması ile elde edilen  fermente bir süt içeceğidir. Ekşi ve ferahlatıcı tadı ayrana benzese de ayrana göre biraz daha ekşi ve keskindir.

Kefir, Kafkasya’nın dağlık bölgelerindeki keçilerin sütünden yapılmaya başlanmış ve sonraları yapımında koyun ve inek sütü de kullanılmıştır ve dünyaya da buradan yayılmıştır. Rusya’da yapılan bir araştırmada yoğurtta 2 adet olan probiyotik bakterinin kefirde 25-30 adet olduğunun tespit edilmiş, bunun üzerine dünya tarafından tanınmış ve popülaritesi giderek artmış İskandinav ülkelerinde, Avrupa’da, ardından Amerika ve Japonya’da üretilmiştir.

Kefirin Tarihçesi

Kefirin nasıl bulunduğu, ilk olarak kefir mayasının nasıl elde edildiği kendi adıma da merak ettiğim bir konudur. Bu konuyla ilgili edindiğim bilgilere göre Kafkaslar hayvan postlarından tulumlar yapıyor ve bu postların içerisine de keçi sütü koyarak keçi sütünün fermente olmasını yani mayalanmasını sağlıyorlardı. Bu şekilde de  kefir elde ediyorlardı. Sonra bu tulumların içinden aldıkları, fermente olmuş (mayalanmış) sütün bir kısmına yeniden taze süt ekliyorlar ve yeniden kefir elde ediyorlardı. Böylece sürekli ve doğal fermantasyon sağlanıyordu. Fermantasyon yani bu mayalanma işlemi devam ettikten birkaç hafta sonra tulumun iç yüzeyinde tabaka şeklinde biriken, protein pıhtılarını içeren karnabahar benzeri yapılar oluşuyordu. Bunlar kefirin tanecikleri yani kefirin mayası olmaktaydı. Bu tanecikli, süngerimsi kefir tanecikleri alınıp bölünerek kurutuluyordu. Kefir tanesi, kefir danesi veya kefir tohumu olarak da bilinen bu küçük tanecikler işte kefirin mayasıdır. Kefir taneleri ya da kefir mayası beyaz-sarımtırak bir renktedir ve karnabahar veya patlamış mısır gibi görünmektedir. Şekilleri düzgün değildir, suda erimezler. Süte ekleyince şişerler ve renkleri beyazlaşır. İyi bir kefir tanesi esnek, yumuşak ve yapışkandır.

Kefirin İçeriği ve Besin Değeri

Kefirde “iyi bakteriler” olan bifidobakterler ve laktobasiller vardır. Ayrıca bu bakterilere ek olarak lactobacillus caucasus, leuconostoc, asetobacter ve streptokok gibi bakteriler bulunmaktadır.

** 1 bardak kefir yaklaşık 150 kaloridir ve 8 gram yağ, 30 gram kolesterol ve 12 gram karbonhidrat içerir. Protein bakımından oldukça zengin olan kefirin 1 bardağı 8-11 gram protein içermektedir.

** 1 bardak kefir içerek günlük A vitamini ihtiyacının %10’ununu, kalsiyum ihtiyacının %30’unu ve C vitamini ihtiyacının %4’ünü alabilirsiniz. Aynı miktarda kefir 125 mg sodyum, 350 mg potasyum ve 4 gram şeker içerir.

Kefirle süt arasındaki fark, kefirin hem daha çok probiyotik içermesi hem de laktoz intoleransı bulunanlar tarafından da tüketilebilmesidir.

Kefirle yoğurt arasındaki fark ise yoğurdun probiyotik üretimine yardımcı olması kefirin ise kendisinin bir probiyotik olmasıdır. Yani yoğurt içerdiği bileşenler ile probiyotik üretimine katkıda bulunurken kefir direkt olarak bu mikroorganizmaları içermektedir. Bu özelliği ile sindirim sorunlarına daha hızlı bir çözüm sunar.

Kefirin Faydaları

Son yıllarda rafine gıdaların tüketimi artmış ve turşu, kefir, boza, çeşitli salamuralar gibi geleneksel fermantasyon gıdaların tüketimi azalmıştır. Süt ve yoğurt gibi fazla tüketilen gıdaların ise ekşimemesi ya da kesilmemesi için yani raf ömrünün uzun olması için bu gıdalar pastörize edilmekte ya da bu gıdalara antibiyotik katılmaktadır. Bu da vücudumuzun mükemmel probiyotik dengesini alt üst etmektedir. Bunun için probiyotik içeren fermente gıdaların önemi daha da artmıştır.

Kefirde doğal olarak yer alan bakteriler ve mayaların simbiyotik etkileşimi sonucu oluşan yapılar sağlık açısından faydalar içermektedir.

Değerli vitamin ve mineraller ile yüklenmiştir, kolay sindirilebilir proteinler ve doğal antibiyotik özellikler içermektedir.

Sindirime yardımcı olan bakteriler (laktobasiller) bakımından zengin olduğu için sindirim sorunu bulunanlar, kabızlık ve hazımsızlık çekenler için kefir ideal bir içecektir.

Kefir, bağışıklık sistemini güçlendirir. Şöyle ki sindirim sisteminde bulunan bakteri ve mikropların temizlenmesine yardımcı olur ve mide ülserine neden olan “helikobakter pilori” isimli bakteriyi öldürür. Bu anlamda antibiyotik özelliği vardır.

Ayrıca antibiyotik ilaçlar malesef sık tüketilmekte ve bu antibiyotikler vücuttaki tüm vitaminleri ve bakterileri öldürdüğü için bağışıklık sistemini olumsuz etkilmektedir. Kefir içerdiği yararlı bakteriler sayesinde vücutta doğal savunma ve savaş orduları kurarak doğal antibiyotik görevi üstlenir.

Kefirde bulunan B12, B1, biotin ve K vitaminleri genel sağlığa katkıda bulunur. Yüksek kalsiyum ve magnezyum içeriği ile kemik sağlığını korur ve kemik kaybını önlemeye yardımcıdır.

Kefirin nasıl yapıldığını öğrenmek için Kefir Nasıl Yapılır? adlı yazımıza tıklayabilirsiniz.