Şeriat ile yönetilen bir Arap devleti olan Suudi Arabistan’da kadınlar, birçok ülkeye göre oldukça zor koşullarda yaşıyor. Günlük hayatın içinde erkeklerden bağımsız şekilde kadınları görmek zordur. Bırakın dışarıda özgürce gezmeyi pencereden bile dışarıyı seyretmeniz sakıncalıdır.
Bu yazımızda milli eğitim tarafından Türkiye’den Suudi Arabistan’a gönderilen bir öğretmenin hayatından gözlemlerini yayınlayacağız.
Şeriat ve Kadın
1– Kimliği bile olmayan Suudi kadını, siyasi hayata katılamaz ve oy kullanamaz. Neyse ki 2015 sonunda bazıları seçimlerde ilk kez oy kullanabildi.
2– Kadın, kocasından veya babasından izin almadan yurtdışına çıkamaz. Yurtdışına çıkabilmesi için elinde izin belgesi olması lazım.
3– Kadın otomobil kullanamaz.
4– Kadın kendi işlerini yönetemez.
5– Çalışma hayatları çok kısıtlıdır. Marketlerde, büyük iş merkezlerinde kadın çalışamaz. Sadece kadınların olduğu büyük alışveriş merkezlerinde çalışabilirler. Erkeklerle birlikte çalışamazlar. Özetle erkeğin olmadığı yerde çalışma imkanları vardır.
6– Sağlık ve eğitim kurumlarının kadınlar bölümünde ve kız okullarında çalışabilir yani harem tipi çalışmaya izin veriliyor. O nedenle iş tercihleri sınırlı.
7– Mihr denilen başlık parası vardır. Okumuş olan kızların başlık parası daha yüksektir.
8– Suudi Arabistan’da yabancı kadın da olsanız abaye dedikleri modern çarşafı giymek zorundasınız.
9– Suudi Arabistan’da dini kurallar yaşamın temel ölçütüdür.
10– Erkekle kadının bağları kopartılmıştır. Eğitimde anaokulundan üniversiteye kadar erkek ve kadın ayrıdır.
11– Din eğitiminden geçmiş kadın ya da erkek genelde bu durumları kabullenir ve muhalif tavır sergileyemez.
12– Her şey dinin gereği olarak öğretilir, muhalif olmak İslam dinine karşı olmak demektir.
13– Duvarlarla çevrili binalarda, pencereleri açıp dışarıyı seyredemezsiniz, pencereler duvarlara açılır.
14– Ülkede balkon yasaktır.
15– Sokakta bir kadın olarak başınıza bir şey gelirse genelde kadın suçludur. Şeriata göre tek başına sokakta ne işiniz var? İffetinizi koruyamadığınız için suçlusunuz.
16– Karşı cinsten iki genç bir kafede oturursa, hemen mutavvalar yani doğruyu uygulama ve yanlışı yasaklama komitesi üyesi gelir. Bu kişilere din ya da ahlak polisi de denilmektedir. Kafede yakalanan her iki genci farklı arabalarla din polis bürosuna götürür. Sorgudan sonra gençlerin babaları, ahlaksız davranmayacaklarına dair bir belge imzalarsa gençler kurtulur. Fakat kızın babası mutavvaların zihniyetinde ise kız tutuklanabilir ya da en iyi ihtimalle baba kızını evde ömür boyu tecrit odasına kapatır. Çünkü göz, dil, nefis zinası gerçekleşmiştir.
17- Bir kadının yanında kendisine eşlik eden erkek bir akrabası olmadan taksiye binmesi ahlaksızlık olarak görülüyor.
18- Evlenecek kız ve oğlanlar birbirlerini göremezler. Oğlan annesi gidip kızı görür, beğenirse ister.
19- Mahkemelerde iki kadının tanıklığı bir erkeğinkine eşdeğer görülüyor.
20- Boşanma ya da dul kalma durumunda, bir kadın erkek çocuğunun velayetini en fazla yedi yaşına kadar, kız çocuğunun velayetini de dokuz yaşına kadar elinde tutabiliyor. Ayrıca kadın boşandığı eşinden yalnızca üç ay için nafaka parası alabiliyor.
21- Suudi Arabistan’da bir kadın kocasına kahve yapmazsa bu boşanma nedenidir.
22- Twitter’da başörtüsüz bir fotoğrafını paylaşan kadının 2016 yılında tutuklanması, Suudi Arabistan’ı yine dünya medyasının gündemine taşımıştı.
