Şanghay İşbirliği Örgütü (Shanghai Cooperation Organization) yahut Şanghay Paktı adını teşkilâtın ilk toplandığı yer olan Şanghay’dan almaktadır. Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan’ın 1996 yılında oluşturdukları yapılanma Şanghay Beşlisi olarak anılıyordu. Bu örgüte 2001 yılında Özbekistan’ın da katılımıyla üye sayısı 6 oldu. 2001 yılında Özbekistan da bu oluşuma katılınca ismi “Şanghay İşbirliği Örgütü” olarak değiştirildi. Oluşum, ağırlıklı olarak 2000’li yıllardan itibaren, Amerika’nın bölgelerdeki askeri varlığına sert tavırlar ortaya koymuş ve “tek kutuplu dünya düzenine” karşı çıkmıştır. Yakın tarihte Hindistan ve Pakistan’ın tam üyelik prosedürlerinin başlatılması kararı alınmıştır. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Hindistan ve Pakistan’ın Şanghay İşbirliği Örgütü üyeliğinin 2017 zirvesine hazır olacağını söylemiştir.
Türkiye ise Şangay iş birliği örgütünde Azerbaycan, Ermenistan, Kamboçya, Nepal ve Sri Lanka ile birlikte diyalog ortağı statüsünde bulunuyor.
Şanghay İşbirliği Örgütün Üyeleri
1- Çin Halk Cumhuriyeti
2- Kazakistan
3- Kırgızistan
4- Rusya
5- Tacikistan
6- Özbekistan
Şanghay İşbirliği Örgütün Gözlemcileri
1- Afganistan
2- Hindistan
3- İran
4- Moğolistan
5- Pakistan
Şanghay İşbirliği Örgütün Diyalog Partnerleri
1- Azerbaycan
2- Beyaz Rusya
3- Ermenistan
4- Kamboçya
5- Sri Lanka
6- Türkiye
Şanghay İşbirliği Örgütün Destekcileri
1- ASEAN
2- BDT
3- Türkmenistan
Şanghay İşbirliği Örgütün Organizasyon Yapısı
Güvenlik, ekonomi ve kültür alanlarında işbirliği öngören Şanghay İşbirliği Örgütü’nde 7 ana organ faaliyet göstermektetir. Bunlar: Devlet Başkanları Konseyi, Hükümet Başkanları Konseyi, Dışişleri Bakanları Konseyi, Ulusal Koordinatörler Konseyi, Temsilcilikler Konseyi, Sekretarya, Bölgesel Anti-Terör Ajansı olarak sıralanabilir. Organizasyonun en üstünde yer alan Devlet Başkanları Konseyi yılda bir kez toplanan ve devlet başkanlarının katıldığı en üst düzeyli ve son karar mekanizmasıdır.