Güneş çarpması yaz aylarında yüksek derece sıcaklarda doğrudan güneş ışığına maruz kalan kişilerde görülen bir sağlık sorunudur. Güneş çarpmasının en temel sebebi budur ancak bir diğer sebebi ise sıvı kaybıdır, çünkü terleme vücudun soğuk kalmasını sağlayan bir mekanizmadır. Güneş altında çok kaldığımızda ve yeterli sıvı almadığımızda, vücut terlemeyi sağlayacak sıvıyı bulamaz ve vücudun ateşini düşüremez. Güneş çarpmalarında uzun süre sıcağa maruz kalındığında bu soğutma mekanizması düzgün işleyemez. Güneş çarpması rahatsızlığı ile karşı karşıya kalırız.
Güneş Çarpmasının Belirtileri Nelerdir?
– 41 derece yüksek ateş
– Bilinç kaybı
– Nabız sayısında artış(taşikardi)
– Bulantı, kusma
– Deride kızarıklık
– Terlemenin olmaması
Güneş Çarpmasında İlk Yardım Nasıl Yapılır?
– Hastayı ilk önce serin bir yere almalıyız.
– Vücudunu sıkan giysiler varsa bunları gevşetmeliyiz.
– Kusması varsa, hastanın başını yan tarafa çevirmeliyiz.
– Vücudun ateşini düşürmek için buz torbaları, soğuk suya batırılmış tülbent veya sünger kullanarak hastanın vücut ısısını düşürmeliyiz. Güneş çarpmasına maruz kalan hastayı ılık su ile hafif duş aldırabilirsiniz. Burada dikkat etmemiz gereken ise, hastayı asla ani soğuk suya sokmamalıyız.
– Hastanın bilinci yerindeyse ağızdan sıvı içecekler verilir.(su, alkolsüz içecekler, mineralli içecekler, ayran vb)
Güneş Çarpması Durumunda Neler Yapılmaması Gerekir
– Hastaya asla katı yiyecekler verilmemelidir.
– Alkollü ve gazlı yiyecekler verilmemelidir.
– Hastanın bilinci yerinde değilse zorla ağızdan sıvı yiyecekler verilmemelidir.
– Nöbet geçiren hastanın kilitlenmiş ağzını açmak için çok fazla uğraşmayın ve zaman kaybetmeden 112 acil servisi arayın.
Güneş Çarpmasını Önlemek İçin Neler Yapmalıyız?
Çocuklar, yaşlılar, kronik hastalığı olanlar (kalp-damar hastalığı, hipertansiyon, ritm bozukluğu, solunum sistemi hastalığı, böbrek hastalığı, diabet, vb), depresyon ve akıl hastalığı olanlar, alkolikler, yalnız yaşayanlar, anne adayı hamile kadınlar ve şişmanlar güneş çarpmasından daha fazla etkilenebilirler. Özellikle çocuklar ve yaşlılar bu konuda çok dikkatli olmalıdır. Yaz aylarının öğle saatlerinde güneşten kaçınılması gerekir. Güneşin dik açıyla geldiği saatler olan saat 12- 15 arası mümkün olduğu kadar dışarı çıkmamaları gerekir. Bol güneşli günlerde giysileriniz, açık renkte, rahat, ince ve terlemeye izin verecek şekilde olmalıdır. Güneşe çıkmadan 30 dakika önce güneşin UVA ve UVB ışınlarına karşı yüksek faktörlü ürünler kullanabilirsiniz. Gün içerisinde bol bol su tüketin. 6 aydan küçük bebekler için korucu kremler sürmektense korucu elbise, şapka ve gölgelik bebek arabaları kullanabilirsiniz.
Güneş çarpması, sıcak yaz günlerinin en tehlikeli sağlık sorunlarından biri. Çünkü tedavi edilmezse komaya, kalıcı nörolojik sorunlara, hatta ölüme dek varan sonuçlara yol açabilir.