26 Aralık 2004 tarihinde yerel saat ile 6.58’de meydana gelen 8.1 şiddetindeki bu deprem, çok geniş bir alanı etkileyerek 3 dakikadan fazla sürdü. Merkez üssü olan Sumatra, Banda Açe, Myanmar, Malezya, Medan, Bangladeş, Maldivler, Singapur, Hindistan, SriLanka ve Taylan’da dahil olmak üzere toplam 13 ülkede büyük tahribata ve can kayıplarına sebep oldu. En büyük can kayıpları Bande Açe’de meydana geldi. Deprem ve sonrasında meydana gelen şiddetli tsunamilerle birlikte toplamda 227.898 kişi hayatını kaybetti. Ancak, gerçek kayıpların bundan daha fazla olduğu tahmin edilmektedir. Sumatra depremi yaklaşık 9500 atom bombası büyüklüğünde bir enerjiyi açığa çıkararak; şiddetli tahribatın yanı sıra büyük bir tsunami felaketini de beraberinde getirmiştir.
Deprem, Hint, Atlantik ve Pasifik okyanuslarında 10 metreye ulaşan ve Doğu Afrika kıyılarına kadar ulaşabilen med-cezir dalgaları oluşturdu. Sumatra’da yere batma ve toprak kaymaları; Amerika ve Hindistan’da ise denizde çalkantılar meydana geldi. Güney Asya’da yaklaşık 1.5 milyon insan deprem ve sonrasındaki tsunami yüzünden evsiz kaldı. Özellikle tsunami, tarihte bu güne dek görülmemiş insan kaybına ve zayiata yol açtı. Ölü sayısının büyük bir kısmı da tsunamilerden kaynaklanmıştır.
Deprem ve akabinde oluşan tsunami de göstermiştir ki, erken uyarı sisteminin bulunması halinde, en azından insan kaybını önemli ölçüde azaltabilirdi. Zira, depremin aksine tsunamileri tahmin edip insanları uyarmak mümkün idi. Güney Asya depremi şimdiye kadar daha çok yol açtığı can kaybıyla gündeme geldi. Bununla birlikte bu büyük felaketin derin sosyo-ekonomik boyutları da vardı. Birçok bölgede halk işsiz, ürünsüz, gıdasız, susuz ve evsiz kaldı; en önemlisi çeşitli sosyal katmanlara mensup insanlar geçim kaynaklarını ve vasıtalarını kaybettiler. Başta Puket Adası olmak üzere, popüler turizm merkezleri büyük zarar gördü.
Diğer yandan deprem, çok geniş bir alanın, hatta genel olarak okyanuslar da dahil olmak üzere yerkürenin jeolojik yapısı üzerinde önemli değişimler meydana getirerek, kara parçalarının yerinden oynamasına da neden oldu.