Amerika, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi alması durumunda Türkiye’ye yönelik CAATSA yaptırımlarıyla tehdit ediyor. Amerika’nın kendine düşman olarak gördüğü ülkeler, CAATSA yaptırımlarına maruz kalıyor. Bu yaptırımlar sonucunda Amerika’nın düşman olarak gördüğü ülke Dünya genelinde birçok yatırımdan mahrum kalıyor ve zor bir döneme giriyor.
CAATSA yasası esas olarak Rusya’nın petrol, gaz, savunma, güvenlik ve finans sektörlerine yönelik yaptırımları hedefliyor. Amerika başkanına, bu sektörler ile alışveriş ilişkisine giren kişi veya kurumlara karşı yasada yer alan 12 yaptırımdan en az beşini uygulama yetkisi veriyor. Buna göre Başkan ayrıca mühimmat, çift kullanımlı teknoloji, nükleer bağlantılı malzeme ile ilgili ihraç lisanslarını askıya alabiliyor. Yaptırım uygulanan kişi veya kurumlara yönelik Amerikan yatırımlarına yasak koyma, uluslararası finans kurumlarının kredilerini yasaklama, vize sınırlaması, Amerikan bankalarının yardımlarını askıya alma yetkisi veriliyor.
CAATSA (Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act): Amerika Kongresi’nin Ağustos 2017’de çıkardığı ABD’nin Düşmanlarına Yaptırımlarla Karşı Koyma ve Mücadele Etme Yasası’na (CAATSA) kapsamına girdiği ifade ediliyor. CAATSA yasası Başkan Trump döneminde 2017 yılında kongre ile onaylanmıştır.
Türkiye’nin ihlal ettiğini söylediği yasa olan CAATSA’nın 231. maddesi nedir: Rusya’nın istihbarat veya savunma sektörleri ile alışveriş yapan kişi veya kurumlara yönelik yaptırım uygulanmasını ön gören bir maddedir.
CAATSA Yaptırımları Nelerdir
1– Amerika başkanı, Amerika Eximbank’ı (ithalat-ihracat bankası), yaptırım uygulanan kişinin ülkeden mal ve hizmet ithal etmesiyle ilgili sigorta ve garanti edinimi ile kredi uzatımı konularında onay vermemesi için yönlendirebilir.
2 – Amerika başkanı, Amerika devletine, yaptırım uygulanan kişinin ülkeden herhangi bir dayanıklı mal veya teknoloji ithal etmesine izin verecek lisans veya yetki belgesi vermemesi yönünde direktif verebilir. (Bu maddenin kapsamına askeri mühimmat ve nükleer bağlantılı malzemeler de giriyor.)
3 -Amerika başkanı, ABD’deki finans kurumlarına yaptırım uygulanan kişiye kredi vermeme yönünde direktif verebilir. Buna göre, yaptırım uygulanan kişi ABD’den toplamda en fazla 10 milyon dolar kredi kullanabilir.
4 -Amerika başkanı, uluslararası finansal kuruluşlardaki (IMF, Dünya Bankası gibi) ABD’li üst düzey yöneticilere, yaptırım uygulanan kişiye kaynak aktarılmaması için görüş bildirmeleri veya bu kuruluşların, yaptırım uygulanacak kişinin faydasına olabilecek kredi verme kararlarına karşı oy kullanmaları yönünde direktif verebilir.
5 -Yaptırım uygulanan taraf finans kurumuysa, bu kurumun Amerika piyasasındaki işlemleri kısıtlanırken, Amerika devlet tahvillerine erişimi engelleniyor.
6 – Amerika yönetimi yaptırım uygulanan kişiden mal ve hizmet tedarik etmeyi durdurabilir.
7 – Amerika başkanı, Amerika’nın yetki alanı dahilinde, yaptırım uygulanan kişinin faydasına olacak herhangi bir döviz alım-satım işlemi yapmasını engelleyebilir.
8 -Amerika başkanı, Amerika’nın yetki alanı dahilinde, yaptırım uygulanacak kişinin faydasına olacak bir ödeme veya kredi aktarımının finansal kuruluşlar arasında veya finansal kuruluşlar aracılığıyla ya da finansal kuruluşlara yapılmasını engelleyebilir.
9 -Yaptırım uygulanan kişinin Amerika’da mülk edinmesi ve bir mülkle ilgili her türlü işlemi yapması engellenebilir.
10– Amerika başkanı, Amerikalı bir kişi veya kurumun yaptırım uygulanan tarafa yatırım yapmasını veya her türlü tahvil ürünü almasını engelleyebilir.
11 -Amerika başkanı, Amerika Dışişleri Bakanlığı’na, kapsamı başkan tarafından belirlenmek üzere yaptırım uygulanan tarafla ilgili kişilere vize kısıtlaması getirmesi için direktif verebilir.
12 -Amerika başkanı, yaptırım uygulanan tarafın yöneticilerine ve yetkililerine bahsedilen yaptırımları uygulayabilir.
